خرس سیاه بلوچی
خرس سیاه بلوچی یا خرس ماه یا خرس سینه‌سفید یکی از زیر گروه گونه های خرس آسیایی است که در اندازه متوسط بوده و بر روی قفسهٔ سینه‌اش لکه سفیدی به علامت V نقش بسته‌است.
این خرس که به خرس تبتی هم شناخته می‌شود به‌خوبی برای زندگی بر روی درخت انطباق یافته و در پاکستان و جنوب شرقی ایران دیده می‌شود. در ایران این خرس، بیشتر در جنوب سیستان و بلوچستان، کوهستان‌های مهرستان، قصرقند، لاشار، نیکشهر و آهوران زندگی میکند. از آنجا که این جانور، محیط‌های کوهستانی را به‌عنوان زیستگاه خود برمی‌گزیند، رشته کوه بیرک یکی از برترین انتخاب‌های او به‌شمار می‌رود. مردمان محلی سیستان به این حیوان «مَم» یا «هرس» می‌گویند.
خرس سیاه بلوچی ، علاوه بر مناطق جنوبی سیستان بلوچستان، در جیرفت کرمان و رودان هرمزگان هم دیده شده است.
خرس سیاه آسیایی
خرس سیاه آسیایی در مناطق وسیعی از جنوب آسیا، شمال شرق چین، خاور دور روسیه و ژاپن زندگی میکند اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت (IUCN) این حیوان را در فهرست گونه‌های در خطر انقراض و در ردهٔ آسیب‌پذیر قرار داده‌است .
خرس سیاه شباهت‌های بسیار زیادی با خرس‌های ما قبل تاریخ دارد و برخی دانشمندان وی را اجداد دیگر گونه‌های امروزین خرس می‌دانند. خرس سیاه هرچند بیشتر گیاه‌خوار است و از آرام ترین گونه های خرسی در میان پستانداران است اما رفتاری پرخاش‌گرانه نسبت به انسان دارد و حملهٔ بدون هشدار این حیوان به آدمی بارها گزارش شده‌است.
خرس سیاه آسیایی شبگرد است و بر خلاف دیگر همنوعان خود خواب زمستانی ندارد. عمر آن حدود ۲۵ سال است و ۱۲۰ تا ۱۸۰ سانتی‌متر طول و ۵۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم وزن دارد و علاوه بر مواد گیاهی، از حیوانات و حشرات، مهره داران کوچک، تغذیه میکند.عاشق کندوهای عسل و خرما است و ۸۵ درصد رژیم غذایی آنرا این میوه تشکیل می دهد، البته گیاه داز، زیتون، انواع میوه ها،پستانداران دام اهلی ،زباله هم مورد پسند این حیوان است و گاهی اوقات حتی به شکارنوزاد جانوران هم می رود تا زورآزمایی خود با طبیعت را نشان دهد، در برخی مناطق در فصل زمستان در غارها و شکاف صخره‌ها می‌خوابد.
در مورد جفت گیری و زایمان این گونه از خرس ها دو تا مبحث وجود دارد
بعضیا معتقد هستند که این خرس معمولاً در اواخر تابستان جفت‌گیری میکند و پس از حدود هفت ماه زایمان کرده و دوتا توله بدنیا میاورد
بعضی ها هم معتقد هستند که این خرس در اواخر بهار جفت گیری کرده و در زمستان زایمان کرده و بین ۱ تا ۳ تا توله بدنیا میاورد
توله ها تا ۲ سالگی همراه مادر هستند و توله خرس های ماده در سه سالگی بالغ شده و توانایی باروری و زاد و ولد را دارند
دلایل تلفات بیش از حد خرس سیاه
خرس سیاه آسیایی به‌دلیل زیبایی‌های خاصش توسط شکارچیان شکار می‌شود و به سیرک‌ها فروخته می‌شود. در چین هم در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که از همین‌رو اگر اقدامات محافظتی در چین هوشیارانه هم باشد، باز هم در کشورها و مناطق دیگر این خرس شکار شده و به چین فرستاده می‌شود تا در مصارف دارویی مورد استفاده قرار بگیرد. از آنجا که جمعیت این خرس نادر در 10سال گذشته، 50 درصد کاهش یافته، اکنون این حیوان را در لیست به شدت درمعرض انقراض (CR) قرار داده‌اند
و از آنجایی که متأسفانه با تصرف بیش از حد محیط زیست توسط انسانها و ساخت ویلا های جنگلی و کوهستانی باعث کوچکی پراکنش این گونه شده و تعارضات میان انسان با این حیوان به شدت بالا رفته و نیز تغییرات فصلی رفتاری گونه، باعث شده است که هر روز شاهد تلفات بیشتر خرس ها توسط انسان ها باشیم، مهمترین دلایل این تعارضات از جمله تخریب زیستگاه،
شلیک مستقیم به گونه، تصادفات جاده ای ،مسموم کردن حیوان و زنده گیری های غیر مجاز ، عدم دفن مناسب و صحیح زباله در حاشیه جوامع انسانی، احداث باغات و کندوها در عمق زیستگاه های بکر این گونه، عدم مستحکم سازی آغل ها و مراقبت مناسب از دام ها و عدم تامین حق آبه حیات وحش در سرچشمه ها است
درضمن چون در بعضی از مناطق زیستی این گونه دور از دسترس است آمار دقیقی از تعداد و تلفات این گونه وجود ندارد
اهمیت وجود خرس ها بخصوص خرس سیاه
خرس ها از نظر بوم شناختی اهمیت زیادی دارند، این گوشتخوار درشت جثه در راس هرم غذایی قرار دارد و یک گونه چتر و کلیدی برای اکوسیستم محسوب می شود که شبکه گسترده ای از روابط را با اجزا زنده و غیر زنده محیط ایجاد کرده است به همین دلیل حذف خرس از زیستگاه موجب به هم خوردن تعادل اکولوژیک شده و ممکن است به صورت زنجیره وار پیامدهای نامناسبی برای جمعیت سایر گونه ها داشته باشد، همچنین به دلیل اندازه بزرگ جثه و ویژگی های رفتاری، گستره خانگی یا قلمرو وسیعی لازم دارد و در نتیجه حفاظت این گونه به معنای حفاظت محدوده وسیعی از زیستگاه ها بوده که باعث می شود تا همزمان با خرس، کل اکوسیستم ها نیز حفظ شود، در واقع این گونه به مانند چتری حفاظتی برای کل اکوسیستم و سایر گونه های یک منطقه عمل می کند.
محیط زیست یا مافیای شکار
خرس سیاه بلوچی( آسیایی ) بعد از یوز پلنگ در رتبه دوم گونه های در حال انقراض حیوانات حیات وحش قرار دارد ، در سال‌های اخیر بودجه های زیادی صرف حفاظت از این گونه نادر شده است اما از آنجایی که متأسفانه برخی از افراد محیط زیست در غالب مافیای شکار با ایدئولوژی حذف حیوانات گوشت خوار در صدد ازدیاد قرق های شکار هستند و با شکار فروشی قصد تجارت دارند برای از بین بردن گونه های گوشتخوار حیات وحش هر کاری می‌کنند
با اینکه در مصاحبه ها و گفتگو ها با خبرنگاران و ثمن های حمایت از حیوانات خود را دوستدار حیات وحش و نگران وضعیت حیوانات می‌دانند اما در پشت پرده حکایت خیلی فرق دارد
در سال‌های گذشته محیط زیست با احداث مزرعه های پرورش دام های حیات وحش قصد تکثیر حیواناتی رو دارند که بتوانند با فروش مجوز شکار و صنعت مد به تجارت کثیف خود ادامه دهند
اما بخاطر اینکه دیدگاه رسانه ها و جوامع بین المللی رو نسبت به این اقدامات وحشیانه عوض کنن در بعضی از مزارع پرورش اقدام به تکثیر کبک کرده و در بسته بندی های متفاوت در دسترس عموم قرار داده اند تا به این عنوان که ما بخاطر نیاز های جامعه اقدام به این کار کرده ایم خود را از تمام شرارت ها مبرا کنند.
متأسفانه ما با این مافیای شکار در لباس محیط زیست خیلی وقته درگیر هستیم و هرروز شاهد اقدامات مخربی توسط این افراد هستیم لازم به ذکر است که خط قرمز این افراد سگها هستند که چند ساله به بهانه های واهی قصد از بین بردن آنها رو دارند.
از آنجایی که سگها بخاطر وفا و محبتشون قرن هاست با انسانها زندگی می‌کنند و برای بیشتر افراد مخصوصا حامیان حیوانات جزئی از خانواده محسوب میشوند و تقریبا کانون توجه حامیان بین الملل حیوانات بر روی آنهاست و اگر بتونن سگها رو حذف فیزیکی کنن ،ازبین بردن الباقی حیوانات براشون خیلی راحت خواهد بود
وظیفه ما برای حفظ گونه های حیاط وحش
مخصوصا لالین و پیروز
در این برهه زمانی که متأسفانه شرایط حیوانات به گونه ای شده که ما هرروز شاهد شنیدن یک خبر ناگوار در مورد محیط زیست و حیات وحش هستیم تنها کاری هایی که می‌توانیم برای نجات آنها انجام دهیم
این است که:
اولا با فرهنگسازی و آشنایی مردم با اکوسیستم طبیعت و لزوم حفظ آن از آسیب رسانی بیشتر جلوگیری کنیم
دوما با کمک گرفتن از ثمن ها و انجمن های حمایت از حیوانات و تحت فشار گذاشتن مافیای شکار و رسانه ای کردن اقدامات آنها باعث آن شویم که آسیب کمتری به محیط زیست و حیوانات زده بشود
از این رو با انتشار این مقاله یا رسانه ای کردن عکس لالین و پیروز از تلف شدن این دوگونه در حال انقراض جلوگیری کنیم
البته این نکته رو هم عرض کنم که در سازمان محیط زیست هم انسانهای شریف و زحمت کشی وجود دارند که واقعا دلسوزه حیات وحش هستند اما با کمال احترام برای این عزیزان ظاهرا زور مافیا خیلی بیشتره و همه جا نفوذ کردند
نگارنده مقاله : ایلیا معارفی
در این وبلاگ سعی می‌کنیم اطلاعات درست و جامع هر موضوعی رو در اختیارتون قرار بدیم